Co robić, gdy przyjedziesz na wakacje do kwatery na Kaszuby do Swornychgaci?
Kaszubi mówią: "nie ma grzyba", gdy nie ma w lesie prawdziwków. Prawdziwki, czy też borowiki szlachetne to grzyby z których najbardziej jesteśmy dumni. Pięknie prezentują się w marynacie na świątecznym stole a na Kaszubach dla wielu osób stanowią źródło dochodu.
Kaszubi mówią: "nie ma grzyba", gdy nie ma w lesie prawdziwków. Prawdziwki, czy też borowiki szlachetne to grzyby z których najbardziej jesteśmy dumni. Pięknie prezentują się w marynacie na świątecznym stole a na Kaszubach dla wielu osób stanowią źródło dochodu.
To
najszlachetniejsze z grzybów. Na prawdziwki mówi się zamiennie: prawdziwy grzyb, prawy, borowy, dębowy.
W w Polskich lasach można znaleźć podobno kilkanaście różnych gatunków prawdziwków a w Europie 30. Lubią towarzystwo drzew iglastych i liściastych. Takie lasy to właśnie Swornegacie. Większość
gatunków tych grzybów jest jadalna i bardo smaczna pod każdą postacią. Nieliczne są gorzkie, nie trują, ale psują
smak. Powszechnie mówi się, że trujący jest borowik szatański, którego łatwo rozróżnić,
bo ma wyraźnie czerwony trzon i czerwoną siateczkę pod kapeluszem. To
bardzo rzadki grzyb rośnie jedynie na glebach
wapiennych, wymaga ciepłych stanowisk. Wielu grzybiarzy wcale go nie widziało.
Często mylony jest z goryczakiem żółtym, który wygląda raczej jak
podgrzybek, ale ma lekko zaróżowioną siateczkę pod kapeluszem i ta
siateczka jest bardzo gorzka co można sprawdzić pocierając palcem pod
łepkiem i językiem sprawdzając smak z palca.Swornegacie - tu ich nie widziałam.Jak wygląda prawdziwek, borowik szlachetny?
Młode
kapelusze i grzyby, zwłaszcza rosnące w piasku miewają białe kapelusze, dojrzałe
prawdziwki są brązowe, ciemnobrązowe lub lekko bordowe. Powierzchnia
kapelusza przypomina nieco skórkę dobrze wypieczonego piernika. Kapelusz zmienia kształt gdy grzyb rośnie z półkolistego na spłaszczony.
Nóżka prawdziwka jest zwykle biała, pokryta białą delikatną
siateczką. Na dole ma trzon lekko rozszerzony ku dołowi, filcowaty. Miąższ prawdziwka
jest ścisły, twardy, biały i nie zmienia koloru po przekrojeniu. Rurki
mają kolor od jasno beżowego - do oliwkowego. To dwa odrębne gatunki
prawdziwków. Na Kaszubach te białe uważane są za bardziej szlachetne. Punkty skupu różnicują ich ceny. Prawdziwki w przetworach
zachowują swoją naturalną, białą barwę, dlatego w marynacie wyglądają
ślicznie. Nadają się także do duszenia, smażenia i suszenia.
Prosty przepis na pyszne duszone grzyby oczywiście prawdziwki.
Zaraz po przyjściu z lasu dokładnie oczyść grzyby. Najpierw wstępnie przejrzyj, usuń z kapeluszy przylepione do nich liście, igliwie, Oddziel kapelusze od trzonów (ogonków) wyrzuć te robaczywe. Odrzuć też stare, miękkie i rozpadające się grzyby. Usuń ostrym nożykiem sczerniałe nadgniłe lub spleśniałe części grzybów, z trzonów odkrój zdrewniałe części. Potem wypłucz szybko, żeby nie zdążyły nasiąknąć wodą. Nie zostawiaj namoczonych prawdziwków w misce na cały dzień. (Do moczenia nadają się tylko gąski i to w słonej wodzie, żeby rozchyliły się blaszki pod kapeluszami i wypłukał się piasek.) Namoczone prawdziwki zrobią się jak stare kapcie i polecą się w gotowaniu.
Grzyby pokrój najlepiej na plasterki. Obierz cebulę, drobno pokrój. Na patelnię z mocno rozgrzanym olejem lub masłem wrzuć cebulę i mieszaj. Gdy zacznie się rumienić, partiami dodawaj grzyby. zadbaj żeby lekko się podsmażyły zanim puszczą sok. Im większa patelnia, tym bardziej to się udaje. Nie zapominaj o mieszaniu, żeby grzyby nie poprzywierały do dna.
Grzyby pokrój najlepiej na plasterki. Obierz cebulę, drobno pokrój. Na patelnię z mocno rozgrzanym olejem lub masłem wrzuć cebulę i mieszaj. Gdy zacznie się rumienić, partiami dodawaj grzyby. zadbaj żeby lekko się podsmażyły zanim puszczą sok. Im większa patelnia, tym bardziej to się udaje. Nie zapominaj o mieszaniu, żeby grzyby nie poprzywierały do dna.
Gdy grzyby puszczą sok zmniejsz płomień, przykryj. Mieszaj je często, żeby nie dopuścić do przypalenia. Po
15-20 min zdejmij pokrywkę, żeby nieco odparowały. Dodaj soli i pieprzu.
Przed podaniem możesz posypać potrawę drobno posiekaną natką pietruszki.Dopraw śmietaną i ew. mąką.
Duszone grzyby najczęściej podaje się tylko z kartofelkami z wody lub przysmarzonymi. Można też zapiec grzyby z kaszą albo na grzankach lub obłożyć nimi upieczone mięso.
Przed podaniem możesz posypać potrawę drobno posiekaną natką pietruszki.Dopraw śmietaną i ew. mąką.
Duszone grzyby najczęściej podaje się tylko z kartofelkami z wody lub przysmarzonymi. Można też zapiec grzyby z kaszą albo na grzankach lub obłożyć nimi upieczone mięso.
Te prawdziwki, których nie zjecie ze smakiek od razu po grzybobraniu przydadzą się ususzone do wigilijnych pierogów.
Jak suszyć grzyby?
Zaraz po zebraniu oczyścić grzyby, odrzucić robaczywe, zgniłe i stare. Najlepiej wyrzucić blisko domu, pod drzewami, niech się rozsiewają.
Grzybów do suczenia nie myjemy!!! Nawet jak zostanie na nich trochę piasku. Mokre trudno ususzyć i podczas suszenia tracą sok. Suszyć należy najlepiej na siatkach na słońcu lub nawleczone na nitki nad kuchnią. Nie mogą mieć ani za gorąco ani za zimno. Czasem suszy się w piekarniku, ale bardzo trudno jest utrzymać nie za wysoką temperaturę, żeby grzyby nie puszczały soku.
Można też kupić elektryczną suszarke do grzybów, ale do suszarki grzyby muszą być bardzo drobno pokrojone. Takie suszenie jest mało wydajne.
Często grzybiarze budują własne suszarki oparte na domowych patentach i te są bardzo często najlepsze, bo utrzymują odpowienią temperaturę. Grzyby muszą wyschnąć nie tracąc soku, ani nie wędząc się w zapchu np. palonego drewna, nie mogą się przypalić ani spleśnieć.
